Spekwijzer
Karbonadestreng
Spek zit vooral op de rug en de buik van het varken. Rugspek bestaat voornamelijk uit vet, en staat daarom ook bekend als vetspek. Buikspek bevat meer vlees: het zogenaamde doorregen spek, in de volksmond bekend als ‘mager’ spek. Buikspek levert de meeste producten op, denk aan de speklappen, Zeeuws spek, katenspek, ontbijtspek, rookspek en zuurkoolspek. Elke soort heeft weer andere eigenschappen.
Bacon & spek
De Engelse term voor spek is ‘bacon’. Maar in Nederland bestaat er wel degelijk verschil tussen bacon en spek. Ontbijtspek bijvoorbeeld wordt uit de buik gesneden. Het vlees voor bacon wordt gesneden uit de karbonadestrook van het varken, van de rug, met een laagje spek erop. Daardoor is een plakje bacon ook iets minder vet.
Bacon wordt vooral gebruikt op brood. Bij het bakken wordt de bacon lekker krokant. Plakken of stukjes gebakken bacon zijn ook heerlijk op bijvoorbeeld pasta of in een lauwwarme salade. Bak de bacon op een laag vuur en draai het vlees af en toe om. Het vet smelt dan zachtjes weg, en dat maakt de bacon knapperig. Laat de bacon eventueel uitlekken op keukenpapier.
Uit het rugspek snijdt de slager spekblokjes of spekreepjes. Uitgebakken spekjes zijn lekker en handig als smaakmaker in veel verschillende soorten gerechten. Ze passen goed in stamppotten, maar je kunt ook je salade een stevige bite geven met spekjes.
Verschillende soorten spek
Speklap
Lapjes rauw buikspek. Geschikt om te bakken voor bij de warme maaltijd.
Zeeuws spek
Oorspronkelijk zacht gekookt buikspek. Tegenwoordig buikspek dat is gemarineerd en gegrild. Als borrelhapje, op brood of als vleesgerecht.
Katenspek
Warm gekookt gepekeld buikspek. De zwarte randjes komen van bloed, waarmee het spek voor het roken wordt ingewreven. Lekker op brood of in gerechten.
Pancetta
Gekruid met onder andere peper, zout, kruidnagel en nootmuskaat. Pancetta kan zowel gerookt als ongerookt zijn. Bij pancetta wordt vaak het vlees van de rib in het buikvet gerold, zodat de kern magerder is. Lekker op brood, in gerechten of dun gesneden als hapje.
Casselerrib
Gezouten vlees van de ribkarbonadestrook van het varken. Zowel rauw als gegaard (gerookt) verkrijgbaar en zowel met als zonder been. Lekker gesneden als vleeswaar, in gerechten of bij zuurkool.
Ontbijtspek
Buikspek dat is gezouten en gedroogd en vervolgens koud gerookt. Lekker om uit te bakken en in gerechten. Of lekker op brood of pannenkoek.
Zuurkoolspek
Vers buikspek dat is gezouten en gedroogd. Meekoken met zuurkool en aardappelen, vervolgens in plakken snijden.
Braadspek/rolladespek
Opgerold buikspek dat wordt gebraden in de oven. Varianten zijn de mosterdrollade en de porchetta. Lekker dungesneden op brood of als hoofdgerecht bij een feestelijk diner.
Gerookt vetspek/rookspek
Gerookt rugspek en gerookt mager plat spek van de buik. In blokjes uitgebakken als smaakmaker bij stamppot of in plakjes om mager vlees of gevogelte mee te larderen (doorrijgen) of barderen (omwikkelen).
